Λεωφορεία αυτόνομης οδήγησης
Ο… συνήθης ύποπτος κατασκευαστής, είναι αυτός που πρώτος δοκιμάζει στην πράξη, τεχνολογίες που θα δούμε σε οχήματα του μέλλοντος. Η Mercedes-Benz μας δείχνει το αστικό λεωφορείο «Future Bus», που φυσικά (θα) κινείται αυτόνομα.
Κείμενο: Κώστας Σκαρμαλιωράκης, Φωτογραφίες: Daimler Group
Το αστικό του μέλλοντος παρουσίασε στα μέσα Ιουλίου στο Amsterdam η Mercedes-Benz. Μετά από την εξέλιξη και τις εκτεταμένες δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες, της τεχνολογίας αυτόνομης οδήγησης στα φορτηγά της φίρμας, σειρά παίρνουν και τα λεωφορεία. Το αστικό λεωφορείο «Future Bus» εφοδιασμένο με το σύστημα αυτόνομης οδήγησης CityPilot (βασίζεται στο Highway Pilot που έχουμε δει στο Actros) παρουσιάστηκε στους δημοσιογράφους σε παγκόσμια πρώτη. Και όπως συνηθίζει ο κατασκευαστής, αυτό δεν έγινε σε μια κλειστή αίθουσα με ένα έκθεμα – «κουφάρι» που κάποτε θα δούμε στον δρόμο αλλά με ένα πραγματικό δρομολόγιο. Το λεωφορείο του μέλλοντος, όπως το φαντάζονται οι άνθρωποι της Mercedes-Benz έκανε το ντεμπούτο του σε μια διαδρομή 20 χιλιομέτρων, μεταξύ του αεροδρομίου Schiphol και της πόλης Haarlem. Και είναι «ζωντανό», χειροπιαστή απόδειξη του πρωτοποριακού πνεύματος της φίρμας. Εφοδιασμένο με 10 κάμερες, ραντάρ μικρού και μεγάλου βεληνεκούς και GPS είναι σε θέση να σταματά στις στάσεις, στα φανάρια, να μπαίνει σε τούνελ και να φρενάρει όποτε βρίσκει εμπόδιο. Κινείται με ταχύτητες έως 70 χλμ./ώρα και σταματάει σε απόσταση εκατοστού από τις στάσεις για την επιβίβαση και αποβίβαση των επιβατών. Ο οδηγός βρίσκεται στο τιμόνι και έχει την επίβλεψη ώστε να επέμβει όταν παραστεί ανάγκη. Η σχεδίαση εντός και εκτός είναι φουτουριστική με εκτεταμένη χρήση φώτων LED. H Mercedes σκοπεύει να επενδύσει 200 εκατομμύρια ευρώ ως το 2020 στο πρόγραμμα CityBus.
ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΟ ΓΙΑ ΓΡΑΜΜΕΣ BRT
Το σκεπτικό στην περίπτωση αυτόνομης οδήγησης CityPilot στα λεωφορεία, είναι η χρήση των γραμμών BRT (Bus Rapid Transit), δηλαδή των ξεχωριστών λωρίδων κίνησης που έχουν σχεδιαστεί σε μεγαλουπόλεις προκειμένου να κινούνται αποκλειστικά τα λεωφορεία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή την στιγμή υπάρχουν 180 συστήματα BRT σε όλο τον κόσμο, με συνολικό στόλο 40.000 λεωφορείων, που εξυπηρετούν 30 εκατ. επιβάτες κάθε μέρα.
Το Future Bus αναγνωρίζει πότε οι συνθήκες είναι κατάλληλες για να κινηθεί αυτόνομα και ενημερώνει σχετικά τον οδηγό. Αυτός πατά το κουμπί ενεργοποίησης του συστήματος CityPilot και «δίνει» τον έλεγχο στο λεωφορείο. Βασικός κανόνας κατά τη διάρκεια της αυτόνομης οδήγησης είναι πως ο οδηγός δεν πραγματοποιεί καμία ενέργεια (δεν ακουμπά τιμόνι και δεν πατά πεντάλς) γιατί κάτι τέτοιο απενεργοποιεί το σύστημα και παραχωρεί τον έλεγχο στον οδηγό.
Εντυπωσιακό της όλης σχεδίασης της τεχνολογίας είναι πως το λεωφορείο μέσω Wi-Fi παίρνει πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση των φαναριών και μπορεί ακόμα και να εκμεταλλευτεί το «πράσινο» κύμα προκειμένου να κινηθεί γρηγορότερα. Ακόμα και αν το φανάρι αλλάξει από κόκκινο σε πράσινο, το λεωφορείο «περιμένει» να περάσουν όλοι πεζοί την διάβαση και μετά να ξεκινήσει.
ΦΟΥΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ
Σχεδιαστικά, το λεωφορείο που συγκεντρώνει τα μελλοντικά όνειρα του Γερμανού κατασκευαστή για τα αστικά λεωφορεία διαθέτει πληθώρα φουτουριστικών στοιχείων όντας ταυτόχρονα απλό και όμορφο. Πρόκειται για ένα μονό, 12μετρο λεωφορείο που βασίζεται φυσικά στο επιτυχημένο Citaro αλλά με ένα εντελώς νέο σχήμα επιφανειών τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά.
Εξωτερικά, μια μπάρα φωτισμού σε κάθε πλευρά και κατά μήκος του αμαξώματος, ανάλογα το χρώμα του φωτός ενημερώνει για την κατάσταση κίνησης του λεωφορείου. Το λευκό φως «μαρτυρά» manual χειρισμό ενώ το μπλε φως αυτόνομη οδήγηση. Μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με το Citaro είναι η θέση των διπλών θυρών. Αυτές δεν βρίσκονται στις άκρες του αμαξώματος αλλά μαζί στο κέντρο, με σκοπό να επιταχύνουν την ροή των επιβατών.
Στο εσωτερικό μέρος κυριαρχεί ο φωτισμός LED ενώ ο χώρος «χωρίζεται» σε τρία τμήματα: Στον χώρο του οδηγού εμπρός (service zone), στον μεσαίο χώρο (Express zone) για όρθιους επιβάτες που χρησιμοποιούν το όχημα για μικρή απόσταση και το πίσω μέρος (Lounge zone) που είναι διαμορφωμένο με καθίσματα για επιβάτες που παραμένουν περισσότερη ώρα στο εσωτερικό του λεωφορείου.
ΓΡΑΜΜΗ ΚΙΝΗΣΗΣ
Πίσω και αριστερά του αμαξώματος του Future Bus «φωλιάζει» ίσως ο πιο σύγχρονος κινητήρας στα αστικά λεωφορεία σήμερα. Αναφερόμαστε στον 6κύλινδρο OM 936 με απόδοση 299 ίππων που καλύπτει τις προδιαγραφές ρύπων Euro 6 και συνεργάζεται με ένα αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης. Εναλλακτικά ένα τέτοιο λεωφορείο μπορεί να κινηθεί με κινητήρα φυσικού αερίου και από το 2018 με ηλεκτρικό σύστημα που ετοιμάζει η Mercedes-Benz.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ
Για να δούμε λεωφορεία σαν τον Future Bus, να πραγματοποιούν πραγματικά δρομολόγια μέσα στις πόλεις απαιτείται σκληρή προσπάθεια από πολλές μεριές. Δεν είναι μόνο ευθύνη των κατασκευαστών λεωφορείων να εξελίξουν αξιόπιστα συστήματα επικοινωνίας, συστήματα βοήθειας των οδηγών και υψηλή αρχιτεκτονική στα ηλεκτρικά/ηλεκτρονικά του οχήματος. Πρέπει ταυτόχρονα να ετοιμαστούν οι σχετικές υποδομές στις πόλεις αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο που θα επιτρέψει στο μέλλον την χρήση τέτοιων οχημάτων. Ο δρόμος είναι μακρύς, αλλά τα πρώτα βήματα έχουν γίνει.
