Είναι γνωστό πως σε πολλές πόλεις της Ευρώπης, όπως για παράδειγμα στην Στοκχόλμη, οι διανομές προϊόντων με φορτηγά οχήματα εντός του αστικού ιστού απαγορεύονται κατά την διάρκεια της νύχτας. Χρόνος κατά τον οποίο ωστόσο μπορούν να γίνουν περισσότερες παραδόσεις, η μέση ωριαία ταχύτητα των οχημάτων μπορεί να είναι αυξημένη έως και κατά 60 % σε σχέση με τα δρομολόγια της ημέρας ενώ προκύπτουν σημαντικά οφέλη από την μείωση του κόστους καυσίμου. Αλήθεια, πως «παντρεύονται» οι -φαινομενικά- εκ διαμέτρου αντίθετες ανάγκες για ησυχία και αποδοτικότητα στις διανομές κατά τις νυχτερινές ώρες; Σε αυτό το ερώτημα προσπαθούν να απαντήσουν αρκετοί Δήμοι μεγαλουπόλεων σε συνεργασία με ινστιτούτα έρευνας αλλά και κατασκευαστές φορτηγών. Ο Δήμος της Στοκχόλμης, που πρωτοστατεί σε αυτή την προσπάθεια τα τελευταία δύο χρόνια, διεξήγαγε μια ειδική έρευνα αναφορικά με την χρήση οχημάτων για την διανομή προϊόντων κατά τη διάρκεια των νυχτερινών ωρών, προκειμένου να διαπιστώσει την αποδοτικότητά τους. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Intergrated Transport Research Lab του Royal Institute of Technology και την Scania που παρείχε δύο ειδικά διαμορφωμένα φορτηγά αθόρυβης λειτουργίας με χρήση φυσικού αερίου.
Κατά την 2ετη διάρκεια του σχετικού προγράμματος, τα εν λόγω φορτηγά χρησιμοποιήθηκαν από την εταιρία τροφίμων «Martin & Servera» που εφοδιάζει με τον στόλο της διάφορες επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, εστιατόρια κ.α.) στο κέντρο της Στοκχόλμης. Τα δύο Scania πραγματοποιούσαν νυχτερινά δρομολόγια για τον ανεφοδιασμό 30 επιχειρήσεων, «φορώντας» ειδικά μικρόφωνα που κατέγραφαν τα επίπεδο θορύβου που εκπέμπεται αλλά και το επίπεδο θορύβου που γίνεται αντιληπτό -και άρα ενοχλητικό- από τους κατοίκους της πόλης.
Η έρευνα κατέγραψε μια και μόνο καταγγελία των κατοίκων για ενόχληση και αυτό συνέβη στην πιο ήσυχη περιοχή της πόλης. Αξιοσημείωτο είναι πως ο μεγαλύτερος θόρυβος παραγόταν κατά την διάρκεια της εκφόρτωσης και όχι κατά την κίνηση των φορτηγών προς τον προορισμό του.
Scania φυσικού αερίου
Είναι προφανές ότι η αυξανόμενη ζήτηση για πιο αθόρυβα οχήματα μεγαλώνει το ενδιαφέρον για φορτηγά φυσικού αερίου όπως αυτά της Scania. Το P 340 φυσικού αερίου έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία και στις γειτονιές του Παρισιού. Και εκεί κατέγραψε υψηλή αποδοτικότητα σε νυχτερινά δρομολόγια συνδυάζοντας ιδιαίτερα μειωμένο θόρυβο από την κύλιση και τα μηχανικά μέρη. Οι μαρτυρίες των οδηγών αλλά και των πελατών αναφέρουν ότι το φορτηγό είναι τόσο αθόρυβο που ακούγεται ακόμα και το ψυκτικό μηχάνημα κάθε φορά που εκκινεί.
Χαρακτηριστικό της ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης για «ήσυχα» φορτηγά είναι ότι από την έναρξη διάθεσης κινητήρων τεχνολογίας Euro 6, η Scania έχει παραδώσει περισσότερα από 250 λεωφορεία και φορτηγά (διανομών και απορριμματοφόρα) που κινούνται με αέριο
Τα αθορυβα DAF
Καθώς λοιπόν οι περιορισμοί για τον θόρυβο των φορτηγών διανομών σε ώρες κοινής ησυχίας γίνονται πιο αυστηροί σε όλη την Ευρώπη, ένας-ένας οι κατασκευαστές «σκύβουν» πάνω από το ζήτημα. Ίσως το πιο πειστικό παράδειγμα αυτής της τάσης είναι η DAF, που ήδη από τις αρχές του 2015 διαθέτει στην αγορά την έκδοση «Silent» του μεσαίου φορτηγού της CF (σε 4×2 και 6×2, με τρεις καμπίνες και με πολλές επιλογές σε μεταξόνια). Το CF Silent παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό στην ΙΑΑ του 2014 ως την λύση για διανομές σε χώρους και ώρες όπου ισχύουν περιορισμοί.
Σύμφωνα με την εταιρία, όταν στο συγκεκριμένο CF επιλεγεί η «ήσυχη λειτουργία», τα επίπεδα του θορύβου πέφτουν κάτω από τα 72 db(A). Για να το επιτύχει αυτό, υπάρχει ένας ειδικός διακόπτης στο ταμπλό, ο οποίος όταν πιεστεί, ο κινητήρας μπαίνει σε ένα ειδικό mode λειτουργίας που περιορίζει την ροπή, δεν επιτρέπει στις στροφές ν’ ανέβουν πάνω από ένα σημείο και αλλάζει τις ταχύτητες σε πιο χαμηλές στροφές. Στη μείωση του θορύβου συμβάλει και η μόνωση του κιβωτίου ταχυτήτων. Η έκδοση CF Silent εφοδιάζεται με τον Paccar MX 11, των 10,8 λίτρων, προδιαγραφών Euro 6 και με ιπποδυνάμεις από 286 έως 435 ίππους.
Σήμερα στην γκάμα φορτηγών DAF έχουν προστεθεί εκδόσεις Silent σε όλες τις σειρές. Τόσο στο XF όσο και στο φορτηγό διανομών LF. Το τελευταίο, εφοδιάζεται με τον νέο κινητήρα PACCAR 4,5 λίτρων που αποδίδει 152 και 184 ίππους και είναι ήδη γνωστός για την χαμηλή στάθμη θορύβου που παράγει ενώ συνεργάζεται με ένα αυτοματοποιημένο 6τάχυτο κιβώτιο AS Tronic. Φυσικά ο κατασκευαστής δίνει επιλογές ανάμεσα σε καμπίνα ημέρας, εκτεταμένη καμπίνα ημέρας και καμπίνα με κρεβάτι.
Τα υβριδικά Renault
Εν τω μεταξύ, στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Renault Trucks, με βοηθό της την υβριδική τεχνολογία. Στην περίπτωση των φορτηγών Renault Premium Distribution Hybrys που «εργάζονται» τα τελευταία χρόνια στην ευρύτερη περιοχή της Λυών της Γαλλίας, δεν έχουμε να κάνουμε με κάποια «ήσυχη», συμβατική γραμμή κίνησης. Εδώ τα επιθυμητά, χαμηλά επίπεδα θορύβου επιτυγχάνονται με την λειτουργία ενός ηλεκτροκινητήρα, αποκλειστικά σε ταχύτητες μέχρι τα 20 χλμ./ώρα, οπότε ενεργοποιείται ο κινητήρας πετρελαίου. Το φορτηγό φέρει φυσικά συστοιχία μπαταριών που αφενός τροφοδοτεί τον ηλεκτροκινητήρα αλλά και τα επί μέρους συστήματα και αφετέρου αποθηκεύει ενέργεια που εκλύεται κατά την επιβράδυνση του οχήματος.
Παράδοξο, αλλά πραγματικό!
Την ίδια στιγμή που η αυτοκινητοβιομηχανία αναζητά λύσεις την τελευταία πενταετία, για την μείωση του θορύβου των οχημάτων στα μεγάλα αστικά κέντρα, ταυτόχρονα ψάχνει μεθόδους ώστε να γίνονται αντιληπτά τα εντελώς ηλεκτροκίνητα -άρα και σχεδόν αθόρυβα- φορτηγά του άμεσου μέλλοντος! Ουσιαστικά οι κατασκευαστές μελετούν το πώς αυτά τα οχήματα θα παράγουν τεχνητό θόρυβο, σε ποσότητα που θα τα κάνει αντιληπτά στους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου ή στους πεζούς. Η σχετική νομοθεσία μάλιστα που θα τεθεί σε ισχύ από το 2019 θα επιβάλλει σε όλα τα αμιγώς ηλεκτροκίνητα οχήματα να εκλύουν συγκεκριμένα ηχητικά σήματα που θα προειδοποιούν για την παρουσία τους.
