Ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα διεξάγει τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης της Scania Trucks σε συνεργασία με διάφορους ερευνητικούς φορείς. Βάσει του συγκεκριμένου προγράμματος, στόχος είναι, σύντομα να δούμε πλήρως αυτόνομα χωματουργικά φορτηγά να λειτουργούν σε καθημερινή βάση σε λατομεία και εργοτάξια, δηλαδή στα πιο απαιτητικά και επικίνδυνα σημεία όπου ένα φορτηγό μπορεί να επιχειρήσει.
Το συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα της Scania Trucks είναι σε αρκετά προχωρημένο στάδιο, καθώς έχουν ήδη γίνει πιλοτικές δοκιμές οχημάτων, σε πραγματικές συνθήκες χρήσης. Σύμφωνα με τους υπευθύνους του προγράμματος «Autonomous TransportSolutions» της Scania, τα πρωτότυπα οχήματα που έχουν εξελιχθεί μπορούν ήδη να πραγματοποιούν αρκετές από τις διαδικασίες που απαιτούνται χωρίς την ανάγκη ύπαρξης οδηγού στο εσωτερικό της καμπίνας τους ενώ ανταποκρίνονται με ασφάλεια σε τυχόν εμπόδια που θα συναντήσουν στον δρόμο τους.
Παρά τις ιδιαίτερες απαιτήσεις που ένα εργοτάξιο μπορεί να έχει από ένα βαρύ επαγγελματικό όχημα, όπως π.χ. τα μεγάλα φορτία, το σαθρό οδόστρωμα κ.ο.κ., δεν παύει να αποτελεί ένα ελεγχόμενο κλειστό περιβάλλον που επιτρέπει στους υπεύθυνους του προγράμματος να ελέγχουν με ασφάλεια το προσωπικό και τα μηχανήματα που απασχολούνται στους διάφορους τομείς του.
Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που οι υπεύθυνοι της Scania αναζητούν νέες, τεχνολογικά προηγμένες, λύσεις που σχετίζονται με την αυτόνομη κίνηση οχημάτων εντός των εργοταξίων (ή π.χ. των λατομείων), καθώς η υιοθέτησή τους θα μπορούσε να συμβάλλει στη σημαντική μείωση του λειτουργικού κόστους των συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Άλλωστε πολλοί κλάδοι της παγκόσμιας βιομηχανίας αναζητούν τρόπους να εξομαλύνουν το κόστος των μεταφορών και είναι έτοιμοι να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες λύσεις, όπως για παράδειγμα τα αυτόνομα οχήματα.
Χαρακτηριστικά, αξίζει να αναφέρουμε πως το επόμενο βήμα είναι η εξέλιξη αυτόνομων φορτηγών οχημάτων που θα δραστηριοποιούνται στην μεταφορά φορτίων σε λιμάνια ενώ, το τελικό στάδιο θα είναι φυσικά οι διεθνείς οδικές εμπορευματικές μεταφορές όπου τα εν λόγω οχήματα θα επιχειρούν μεταξύ των μεγάλων –κεντρικών- εμπορευματικών κέντρων σε προκαθορισμένα δρομολόγια.
Χωρίς οδηγό
Τώρα, το τελευταίο μέλος της οικογένειας αυτόνομων οχημάτων της Scania ονομάζεται AXL και είναι ένα concept εργοταξιακό φορτηγό χωρίς καμπίνα. Προορίζεται να δουλέψει σε ορυχεία και μεγάλα, κλειστά εργοτάξια τα οποία ευνοούν τον έλεγχο της τοποθεσίας και άρα ενός τέτοιου οχήματος.
«Με το φορτηγό Scania AXL κάνουμε ένα σημαντικό βήμα προς τα «έξυπνα»συστήματα μεταφορών του μέλλοντος, όπου η αυτόνομη οδήγηση θα διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο» αναφέρει σχετικά ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Scania, κ. Henrik Henriksson. Και συμπληρώνει: «Προς το παρόν, σκοπός είναι να καταδείξουμε το τί μπορούμε να καταφέρουμε προς αυτή την κατεύθυνση με την τεχνολογία που είναι διαθέσιμη σήμερα».
Σύμφωνα με τους ανθρώπους της Scania, στα αυτόνομα οχήματα το λογισμικό είναι κατά πολλούς τρόπους σημαντικότερο από το ίδιο το όχημα. Για παράδειγμα, το AXL κατευθύνεται και παρακολουθείται από ένα ευφυές σύστημα που δίνει εντολές στο όχημα για το τι ακριβώς πρέπει να κάνει. Στις μέχρι τώρα δοκιμές του Σουηδού κατασκευαστή, τα πειραματικά οχήματα διέθεταν καμπίνα αλλά και οδηγό ο οποίος θα μπορούσε να παρέμβει ανά πάσα στιγμή. Το νέο Scania AXL δεν διαθέτει καμπίνα και φυσικά ούτε ανθρώπινη παρουσία, κάτι που αλλάζει εντελώς τους κανόνες του «παιχνιδιού». Σε αυτή την περίπτωση, δεν αρκούν πλέον οι ειδικοί αισθητήρες και οι κάμερες που συλλέγουν δεδομένα έτσι ώστε ο διαχειριστής να αναγνωρίζει το περιβάλλον που κινείται το όχημα. Οι δυνατότητες είναι περιορισμένες καθώς δεν αναγνωρίζονται πεζοί ή αντικείμενα μικρών διαστάσεων από μεγάλη απόσταση. Για το λόγο αυτό απαιτείται ακόμα ένας αισθητήρας, που φέρει την ονομασία LIDAR (Light Detection And Ranging) και συμπληρώνει τα κενά στις απαιτούμενες πληροφορίες έτσι ώστε το όχημα να μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια σε -προς το παρόν- ελεγχόμενο περιβάλλον και όχι σε έναν δημόσιο δρόμο.
Συνεχής εξέλιξη
Η τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης έχει κάνει μεγάλα βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια, ωστόσο οι εμπλεκόμενοι φορείς δεν έχουν πάρει ακόμα όλες τις απαραίτητες απαντήσεις έτσι ώστε να θεωρηθεί απόλυτα ασφαλής και προβλέψιμη και άρα ευρείας χρήσης. Με το AXL, τη Scania έχουν την ευκαιρία να μάθουν νέα πράγματα και να προχωρήσουν σε «αχαρτογράφητες» περιοχές. Ένα άλλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσει ο κατασκευαστής είναι το αρμονικό «πάντρεμα» της νέας τεχνολογίας με τις παραδοσιακές λύσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας. Για παράδειγμα ο συνδυασμός του κινητήρα εσωτερικής καύσης με ένα όχημα αυτόνομης οδήγησης αλλά και τα πιθανά πλεονεκτήματα που μπορεί να επιφέρει η χρήση ανανεώσιμων βιοκαυσίμων.
Τα ισχυρά και δυναμικά σχεδιαστικά χαρακτηριστικά του AXL ταιριάζουν απόλυτα στο περιβάλλον εργασίας των ορυχείων και των μεγάλων εργοταξίων ενώ -ακόμα και χωρίς την καμπίνα- τα επί μέρους στοιχεία μαρτυρούν τον σχεδιαστικό χαρακτήρα του κατασκευαστή.
