Οι εξελίξεις στον κλάδο των λεωφορείων είναι «καταιγιστικές» για την Mercedes-Benz και τα προϊόντα της. Τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Ανόβερο παρουσίασε καινοτομίες που θα μας απασχολήσουν στο άμεσο μέλλον ενώ αρχές Δεκεμβρίου μας έδωσε την δυνατότητα να γνωρίσουμε λεπτομερώς και να δοκιμάσουμε στην πράξη λεωφορεία που τις ενσωματώνουν. Όπως:
- Το εντελώς ηλεκτροκίνητο, αστικό λεωφορείο eCitaro, που θέτει νέα πρότυπα με την σχεδίασή του, την εξαιρετική θερμική διαχείριση που επιτυγχάνει και το χαμηλό του απόβαρο.
- Την νέα γενιά μικρών λεωφορείων, βασισμένων στο Sprinter, με τρεις (προς το παρόν) εκδοχές βάσει της χρήσης για την οποία προορίζονται, το εντυπωσιακού σχεδιασμού Sprinter City 75, το ευέλικτο Sprinter Transfer 35 και το Sprinter Mobility 23 για άτομα περιορισμένης κινητικότητας.
- Το Tourismo Safety Coach, που συνεχίζει την παράδοση των θρυλικών προγόνων του, ενσωματώνοντας όλα τα διαθέσιμα συστήματα ασφάλειας και υποβοήθησης όπως το Active Brake Assist 4 και το Sideguard Assist.
Το eCitaro
Η ηλεκτρική κινητικότητα στην πόλη, αποτελεί τμήμα μιας γενικότερης φιλοσοφίας της Daimler που εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο κινούνται τα αστικά λεωφορεία. Για αυτό και η μάρκα είναι σε θέση να παρέχει, όχι μόνο ένα νέο σύστημα κίνησης (το ηλεκτρικό) αλλά ταυτόχρονα ένα ολοκληρωμένο σύστημα που περιλαμβάνει υπηρεσίες συμβουλών από εμπειρογνώμονες (eConsulting), ακόμα και πριν γίνει οποιαδήποτε αγορά από τον πελάτη. Ειδικοί αναλύουν τις διάφορες διαδρομές, «τρέχουν» ένα πρόγραμμα προσομοίωσης, υπολογίζουν τις ενεργειακές ανάγκες και προτείνουν με λεπτομέρειες τι ακριβώς χρειάζεται ο υποψήφιος αγοραστής του eCitaro σε επίπεδο υποδομών τροφοδοσίας και κατανάλωσης ενέργειας. Είναι προφανές ότι ο αριθμός των ενοτήτων μπαταριών που θα επιλεγεί τελικά στην κάθε περίπτωση eCitaro επηρεάζει αφενός το συνολικό βάρος του οχήματος και άρα τον αριθμό επιβατών και αφετέρου την αυτονομία κίνησης και φυσικά τον χρόνο φόρτισης.
Ένα ηλεκτρικό Citaro, με τον μέγιστο αριθμό μπαταριών και τον βασικό εξοπλισμό ζυγίζει περίπου 13,7 τόνους ενώ το μικτό βάρος ανέρχεται στους 19,5 τόνους. Αυτό αντιστοιχεί σε ένα ωφέλιμο φορτίο 5,8 τόνων ή περίπου 80 επιβατών.
Ενεργειακά βιώσιμο
Η κατανάλωση ενέργειας σε ένα αμιγώς ηλεκτρικό λεωφορείο επηρεάζεται σημαντικά από τις απαιτήσεις ψύξης και θέρμανσης της καμπίνας επιβατών. Για αυτό και το σύστημα διαχείρισης της θερμικής ενέργειας είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του eCitaro. Πράγματι, ο θάλαμος επιβατών του eCitaro θερμαίνεται με έναν ενεργειακά αποδοτικό τρόπο, μέσω μιας αντλίας θερμότητας που υποστηρίζεται από τους συνήθεις πλαϊνούς και εμπρόσθιους αεραγωγούς. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, το σύστημα κλιματισμού οροφής χρησιμοποιείται επίσης ως μια αντλία θερμότητας, με την χρήση CO2 ως ψυκτικό μέσο να αποφέρει περαιτέρω οφέλη. Επίσης, το εσωτερικό του λεωφορείου μπορεί να θερμαίνεται ή να ψύχεται, πριν ξεκινήσει το δρομολόγιο, δηλαδή κατά τη διάρκεια φόρτισης των μπαταριών. Μια άλλη καινοτομία του συστήματος ελέγχου του κλιματισμού είναι η δυνατότητα ρύθμισης της πρόσληψης του φρέσκου αέρα ανάλογα τον τρέχοντα αριθμό των επιβατών (αυτό γίνεται εφικτό μέσω αισθητήρων φορτίου στους άξονες) καθώς και η ανάλογη ρύθμιση της έντασης του αέρα από τους αεραγωγούς.
Ο έλεγχος της θερμοκρασίας στον χώρο εργασίας του οδηγού γίνεται ξεχωριστά και με μια εντελώς διαφορετική στρατηγική, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οδηγός περνά πολλές ώρες μέσα στο λεωφορείο. Άρα οι προσδοκίες για ακρίβεια στις θερμοκρασίες είναι μεγαλύτερες σε σχέση με τον θάλαμο επιβατών, όπου οι επιβάτες διαμένουν για πολύ μικρό διάστημα και πάντα ντυμένοι ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.
Τεχνολογία αιχμής
Η βάση της γραμμής κίνησης του eCitaro είναι ο κινητήριος, πίσω άξονας ZF AVE 130, που φέρει ηλεκτροκινητήρες στις πλήμνες των τροχών, με μέγιστη απόδοση 2 x 125 kW και ροπή 2 x 485 Nm. Την παροχή ενέργειας εξασφαλίζουν μπαταρίες ιόντων λιθίου, συνολικής χωρητικότητας έως και 243 kWh, μοιρασμένες σε έως και δέκα ενότητες, ανάλογα τις απαιτήσεις του πελάτη. Ο βασικός εξοπλισμός προβλέπει δύο ενότητες μπαταριών στην οροφή και τέσσερις στο πίσω μέρος του λεωφορείου ενώ προαιρετικά, περεταίρω δύο έως τέσσερις ενότητες είναι δυνατόν να τοποθετηθούν στην οροφή. Ο σχεδιασμός της οροφής περιλαμβάνει ράγες βαρέως τύπου (για την φιλοξενία των μπαταριών) που προέρχονται από το ίδιο σύστημα που χρησιμοποιεί ο κατασκευαστής για τις δεξαμενές αερίου στις εκδόσεις Citaro NGT.
Στο eCitaro, η μελετημένη κατανομή του βάρους και η απόλυτη εκμετάλλευση των φορτίων άξονα επιτρέπουν την εξασφάλιση του υψηλότερου δυνατού ωφέλιμου φορτίου. Ευελιξία θα υπάρχει όσον αφορά και την τεχνολογία φόρτισης του λεωφορείου. Η έναρξη της παραγωγής γίνεται με πρόβλεψη μιας υποδοχής φόρτισης Combo 2 ενώ αργότερα θα δοθεί η δυνατότητα τα ηλεκτρικά Citaro να φορτίζονται και μέσω ενός παντογράφου. Φυσικά, κατά την διαδικασία της πέδησης, οι δύο ηλεκτροκινητήρες λειτουργούν ως εναλλάκτες μετατρέποντας την κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική.
Ήδη έτοιμο για το μέλλον
Το Mercedes-Benz eCitaro συνδράμει στην καινοτόμα πρωτοβουλία των κατασκευαστών να προκρίνουν τα ηλεκτρικά λεωφορεία ως το πλέον ενδεδειγμένο προϊόν που πολύ γρήγορα θα αντικαταστήσει εξ ολοκλήρου τα λεωφορεία με κινητήρα εσωτερικής καύσης, στις τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες των μεγαλουπόλεων.
Η ηλεκτροκίνηση είναι μια τεχνολογία που εξαρτάται απόλυτα από την εξέλιξη της τεχνολογίας των μπαταριών. Για αυτό το eCitaro έχει σχεδιαστεί με τρόπο που να μπορεί να δεχθεί (προσαρμοστεί) πιθανώς διαφορετικές τεχνολογίες μπαταριών του μέλλοντος. Ήδη έχει προγραμματιστεί σε δύο περίπου χρόνια το αστικό λεωφορείο της Mercedes-Benz να δεχθεί την επόμενη γενιά μπαταριών ιόντων λιθίου. Με μεγαλύτερη χωρητικότητα, αφενός θα αυξήσει την εμβέλεια κίνησης και αφετέρου θα «ανοίξει τον δρόμο» για το λανσάρισμα της αρθρωτής έκδοσης eCitaroG. Επίσης, κατά την ίδια περίοδο έχει προγραμματιστεί η έναρξη χρήσης μπαταριών στερεάς κατάστασης που θα αποτελέσει σίγουρα μια επιλογή του μέλλοντος. Αυτές χαρακτηρίζονται από μια ιδιαίτερα μεγάλη διάρκεια ζωής και υψηλή πυκνότητα ενέργειας, με ονομαστική χωρητικότητα περίπου στα 400 kWh.
Η γκάμα εκδόσεων του eCitaro θα συμπεριλάβει μελλοντικά και οχήματα που θα αντλούν την απαιτούμενη ηλεκτρική ενέργεια από μια μορφή κυψελών καυσίμου και που θα επιτρέπει στο αστικό λεωφορείο και καλύψει σχεδόν το 100% όλων των εφαρμογών χρήσης.
Sprinter Minibuses
Το Sprinter, στην 3η γενιά του, που παρουσιάστηκε το 2018, παραμένει η κορυφαία πλατφόρμα της κατηγορίας, πάνω στην οποία μπορούν να «χτιστούν» από κλούβες και καρότσες, μέχρι τροχόσπιτα, σωστικά οχήματα (ασθενοφόρα κ.α.) και πολυτελή μικρά λεωφορεία. Η Mercedes-Benz Minibus GmbH, θυγατρική της EvoBus, είναι υπεύθυνη για την κατασκευή μικρών λεωφορείων με βάση κυρίως το Sprinter. Η σειρά περιλαμβάνει και πάλι τα μοντέλα Sprinter City, Sprinter Transfer, Sprinter Mobility και Sprinter Travel ενώ οι ονομασίες τους υποδηλώνουν και την χρήση για την οποία προορίζονται. Ωστόσο ο τρόπος ονομασίας των εκδόσεων μικρών λεωφορείων αλλάζει σε αυτή την νέα γενιά. Ενώ το πρώτο ψηφίο εξακολουθεί να δείχνει το μήκος, το δεύτερο ψηφίο δείχνει την κατηγορία του βάρους του. Εντός του 2018 ξεκίνησε η διάθεση των Sprinter Transfer 23 και 35, του Sprinter Mobility 23 καθώς και το Sprinter City 75. Η σειρά θα ολοκληρωθεί με συνολικά 20 εκδόσεις έως το Φθινόπωρο του 2019. Όλες οι εκδόσεις διαθέτουν κίνηση στον πίσω άξονα ή προαιρετικά φέρουν 4κίνηση.
Τα μικρά λεωφορεία επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα της νέας γενιάς Sprinter και ειδικότερα από ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της, την πλήρη διαδικτυακή συνδεσιμότητα. Επιπλέον, οι ρέουσες γραμμές του σχεδιασμού, τα ενημερωμένα στοιχεία του πλαισίου και της γραμμής κίνησης και φυσικά η εντελώς νέα φιλοσοφία του κόκπιτ «απογειώνουν» την εργονομία αλλά και την μεταβλητότητα των λεωφορείων. Για πρώτη φορά στον σχεδιασμό του ταμπλό λαμβάνεται υπόψη τόσο πολύ το σύστημα infotainment, η θέση της οθόνης του οποίου διαμορφώνει την όλη αισθητική.
Υπάρχει δερμάτινο τιμόνι πολλαπλών λειτουργιών και πίσω από αυτό μια έγχρωμη οθόνη ανάμεσα στα σαφώς διατεταγμένα όργανα. Επίσης, μια οθόνη υψηλής ανάλυσης στην περιοχή της κεντρικής κονσόλας με επιλογές μεγεθών στις 7,0 και 10,25 ίντσες, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος πολυμέσων της Mercedes-Benz.
Υπάρχουν επίσης πολυάριθμα συστήματα υποστήριξης, από το Crosswind Assist με το Standard Assist έως το Active Distance Assist DISTRONIC, το Active Brake Assist και το Active Lane Keeping Assist.
To Sprinter City 75
Τυπική έκδοση μικρού αστικού λεωφορείου, μήκους 8,5 μέτρων και χώρο για έως 38 επιβάτες. Το πλάτος του οχήματος διατηρείται στα 2.2020 χιλ. και έως εκ τούτου καθιστά απόλυτα ευέλικτη την έκδοση στα στενά δρομάκια των ιστορικών κέντρων των πόλεων ή στα πυκνοκατοικημένα προάστια. Το μεταξόνιο ανέρχεται στα 5.095 χιλ. ενώ το συνολικό βάρος του οχήματος είναι στους 6,8 τόνους ενώ για τον -μεγάλης φέρουσας ικανότητας- πίσω άξονα ο κατασκευαστής έχει προβλέψει αερανάρτηση και διπλά ελαστικά. Ο βασικός εξοπλισμός περιλαμβάνει επίσης έναν επιβραδυντή Telma, με ισχύ φρεναρίσματος 350 Nm.
Αισθητικά, το πανοραμικό παρμπρίζ ανεβαίνει πολύ ψηλά και ενσωματώνει την οθόνη προορισμού ενώ τα πλευρικά τοιχώματα του λεωφορείου έχουν ασύμμετρη σχεδίαση. Οι επιβάτες εισέρχονται στο λεωφορείο μέσω μιας διπλής ηλεκτρικής πόρτας που ανοίγει προς τα έξω και βρίσκεται πίσω από τον εμπρόσθιο άξονα ή μέσω μιας μονής πόρτας στο πίσω μέρος. Το πάτωμα της εισόδου βρίσκεται μόλις 270 χιλ. από το έδαφος και έτσι δεν απαιτείται η λειτουργία του γονατίσματος. Η διαμόρφωση του θαλάμου επιβατών είναι μεταβλητή, με την δυνατότητα τοποθέτησης μέχρι πέντε πτυσσόμενων καθισμάτων από την πλευρά του οδηγού και άλλων δύο από την πλευρά των θυρών ενώ υπάρχει η πρόβλεψη χώρου για αναπηρικό αμαξίδιο και όλα αυτά στον χώρο της εισόδου. Προχωρώντας προς τον πίσω άξονα και ανεβαίνοντας μόλις ένα χαμηλό σκαλοπάτι υπάρχουν επιπλέον 11 καθίσματα τύπου City Star που είναι διαθέσιμα σε διαφορετικές εκδόσεις όσον αφορά στους σκελετούς και τα πλαστικά τους.
Χαρακτηριστικό στοιχείο του νέου Sprinter City 75 είναι ο εκτεταμένος και καλά σχεδιασμένος εξοπλισμός του. Για παράδειγμα η οροφή του λεωφορείου ενσωματώνει εκτός από τους αεραγωγούς και φώτα LED ενώ οι μηχανικοί έδωσαν μεγάλη βαρύτητα στην αποτελεσματική θέρμανση και τον έλεγχο του κλιματισμού. Διατίθεται επιπλέον ένας βοηθητικός θερμαντήρας νερού με λειτουργία προθέρμανσης.
To Spinter Transfer
Ευέλικτη σειρά μικρών λεωφορείων μεταφοράς που αποτελείται από τέσσερα μοντέλα, μεικτού βάρους από 3,5 έως 5,5 τόνους και δυνατότητα μεταφοράς από 12 έως 22 επιβάτες. Τα Sprinter Transfer 23 (μήκος 5,9 μέτρα), Sprinter Transfer 35 (μήκος 7,0 μέτρα), Sprinter Transfer 45 (μήκος 7,4 μέτρα) και Sprinter Transfer 55 (μήκος 7,7 μέτρα) προσφέρονται με μια ποικιλία εξοπλισμού που ταιριάζει με το ευρύ φάσμα εφαρμογής τους.
Το Sprinter Mobility
Εδώ ο κατασκευαστής έχει δημιουργήσει δύο εκδόσεις. Το συμπαγές Sprinter Mobility 23 με μήκος μόλις στα 5,9 μέτρα και μεικτό βάρος 3,5 τόνων. Και το Sprinter Mobility 45 μεικτού βάρους 5,0 τόνων. Στην πρώτη περίπτωση, το λεωφορείο οδηγείται με ερασιτεχνική άδεια οδήγησης, διαθέτει χώρο για έως και οκτώ επιβάτες ή έως και τέσσερις θέσεις αναπηρικών αμαξιδίων ή συνδυασμό αυτών. Ο χώρος είναι προσβάσιμος μέσω μιας πλαινής συρόμενης πόρτας ή μιας διπλής πίσω πόρτας όπου μια ράμπα επιτρέπει την είσοδο ανθρώπων και αμαξιδίων. Έξι διαφορετικές ράγες αλουμινίου ενσωματωμένες στο πάτωμα επιτρέπουν την ασφάλιση των αμαξιδίων αλλά και την γρήγορη προσθαφαίρεση και εναλλαγή των καθισμάτων ανάλογα τις ανάγκες. Τα καθίσματα διαθέτουν ενσωματωμένη ζώνη ασφαλείας δύο ή τριών σημείων.
Η μεγαλύτερη έκδοση, Mobility 45 μπορεί να δεχθεί έως και 19 επιβάτες ή έως και έξι αμαξίδια, με οκτώ οδηγούς-ράγες στο πάτωμα να επιτρέπουν την όποια διαμόρφωση.
Μέρος του βασικού εξοπλισμού αποτελεί μια ράμπα δύο τεμαχίων μήκους 2,4 μέτρων και βάρους 30 κιλών ενώ υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης ενός ελαφριού ανελκυστήρα αναπηρικών αμαξιδίων.
Συστήματα ασφαλείας
Στο επίκεντρο των προσπαθειών του Γερμανού κατασκευαστή βρίσκεται ο τομέας της ενεργητικής ασφάλειας, η πρόληψη των ατυχημάτων καθώς και η άμβλυνση των συνεπειών ενός ατυχήματος. Η πήχης ανεβαίνει περεταίρω με το λανσάρισμα του «Active Brake Assist 4» (ABA 4) στα τουριστικά λεωφορεία, του «Preventive Brake Assist», του πρώτου ενεργού συστήματος υποβοήθησης φρεναρίσματος στα αστικά λεωφορεία και του «Sideguard Assist» που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις της νομοθεσίας και μπορούν πραγματικά να σώσουν ζωές.
Το νέο Tourismo αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της φιλοσοφίας της Mercedes-Benz στον τομέα της ασφάλειας, με βασικό εξοπλισμό που περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα στοιχείων σχετικών με την ασφάλεια όπως τα ABA 4, Lane Assist, ESP, Sideguard Assist, Front Collision Guard και ένα σύστημα συναγερμού πυρκαγιάς για τον χώρο του κινητήρα. Το λεωφορείο δοκιμής Tourismo Safety Coach που είχαμε την ευκαιρία να οδηγήσουμε ήταν ένα Tourismo M/2 13,1 μέτρων, με δύο άξονες, βαφή «yellowstone», ζάντες αλουμινίου και φυσικά με όλα τα τελευταία συστήματα ασφάλειας του κατασκευαστή.
Στα λεωφορεία της Daimler γενικότερα κάνουν πρεμιέρα τα δύο νέα συστήματα ασφάλειας και υποβοήθησης για λεωφορεία που αναφέραμε νωρίτερα. Το σύστημα πέδησης έκτακτης ανάγκης Active Brake Assist (ABA 4) που ενσωματώνει πλέον και την αναγνώριση πεζών (φρενάροντας αυτόματα!) και το Sideguard Assist που παρακολουθεί τον χώρο δεξιά του λεωφορείου κατά μήκος ολόκληρου του αμαξώματος, βοηθώντας τον οδηγό στα «τυφλά σημεία», προειδοποιώντας τον για πεζούς, ποδηλάτες ή στατικά εμπόδια κατά την στροφή. Εκτός κατοικημένων περιοχών το σύστημα χρησιμεύει ως βοηθός αλλαγής λωρίδας.
Επιπλέον, το Tourismo Safety Coach είναι εξοπλισμένο επίσης με αυτόνομο έξυπνο σύστημα ελέγχου ταχύτητας ταξιδιού (AICC), με την πρόσθετη λειτουργία stop-and-go, σύστημα υποβοήθησης εκκίνησης, Attention Assist (AtAs), Υποβοήθηση φρεναρίσματος (BA), οθόνη ελέγχου πίεσης ελαστικών και έναν δευτερεύων επιβραδυντή νερού.
