Η έκθεση της IRU για την έλλειψη οδηγών το 2023 διαπίστωσε ότι πάνω από τρία εκατομμύρια θέσεις εργασίας οδηγού φορτηγών είναι ακάλυπτες, ή το 7% των συνολικών θέσεων, σε 36 χώρες που μελετήθηκαν.
Ερευνώντας πάνω από 4.700 εταιρείες φορτηγών στην Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη, που αντιπροσωπεύουν το 72% του παγκόσμιου ΑΕΠ, η IRU διαπίστωσε ότι οι ελλείψεις οδηγών φορτηγών αυξήθηκαν παγκοσμίως το 2023.
Δύο εξαιρέσεις ήταν η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι ελλείψεις μειώθηκαν ελαφρώς το 2023 λόγω της πιο ήπιας ζήτησης στις μεταφορές ως αποτέλεσμα του πληθωρισμού και της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής, που περιορίζει την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Η έλλειψη προβλέπεται να επιδεινωθεί πολύ τα επόμενα χρόνια. Χωρίς δράση για την προσέλκυση και τη διατήρηση οδηγών, πάνω από 7 εκατομμύρια θέσεις οδηγών φορτηγών θα μπορούσαν να μην καλυφθούν έως το 2028 στις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, συμπεριλαμβανομένων 4,9 εκατομμυρίων στην Κίνα (20% των συνολικών θέσεων), 745.000 στην Ευρώπη (17% των συνολικών θέσεων) και 200.000 στην Τουρκία (28% των συνολικών θέσεων).
«Τα διαρθρωτικά ζητήματα πίσω από τις ελλείψεις οδηγών φορτηγών συνεχίζουν να επηρεάζουν τις υπηρεσίες μεταφορών. Καθώς το ποσοστό των νεοεισερχόμενων είναι σημαντικά χαμηλότερο από τους οδηγούς που συνταξιοδοτούνται κάθε χρόνο, απαιτείται επείγουσα δράση τώρα. Μας λείπουν πάνω από 3 εκατομμύρια οδηγοί φορτηγών στις χώρες που εξετάσαμε. Δεδομένων των δημογραφικών στοιχείων του επαγγέλματος, προβλέπουμε ότι η έλλειψη οδηγών θα μπορούσε να διπλασιαστεί μέσα σε πέντε χρόνια.
Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να επιδεινωθούν οι ελλείψεις οδηγών. Οι μεταφορείς κάνουν το καθήκον τους, αλλά οι κυβερνήσεις και οι αρχές πρέπει να αυξήσουν τις προσπάθειες για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την πρόσβαση στο επάγγελμα», δήλωσε ο γενικός γραμματέας της IRU Umberto de Pretto.
Τουλάχιστον το 50% των φορέων οδικών μεταφορών αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με την πρόσληψη ειδικευμένων οδηγών, στις περισσότερες χώρες που μελετήθηκαν. Πολλοί επίσης δεν μπορούν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους και χάνουν υπάρχοντες πελάτες και έσοδα.
Επίμονα δημογραφικά κενά
Το επάγγελμα του οδηγού φορτηγών έχει γερασμένο πληθυσμό: λιγότερο από το 12% των οδηγών φορτηγών είναι κάτω των 25 ετών..
Οι μόνες δύο χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα με υψηλότερο ποσοστό οδηγών κάτω των 25 ετών είναι η Κίνα (17%) και το Ουζμπεκιστάν (25%).
Το μερίδιο των γυναικών οδηγών φορτηγών συνεχίζει επίσης να παραμένει χαμηλό, σε μόλις 6%. Η Κίνα (6%) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (8%) έχουν το υψηλότερο ποσοστό γυναικών οδηγών φορτηγών, μεταξύ των χωρών που μελετήθηκαν.
Διευκόλυνση στην πρόσβαση
Το χάσμα «από το σχολείο με τον τροχό» είναι μια βασική πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Η ελάχιστη ηλικία οδήγησης για διεθνείς εμπορευματικές μεταφορές εξακολουθεί να είναι μεταξύ 21 και 26 ετών σε ορισμένες χώρες.
Το υψηλό κόστος εκπαίδευσης, άδειας και ασφάλισης καθιστούν επίσης δαπανηρό να γίνει κάποιος οδηγός φορτηγού. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, το μέσο κόστος για την απόκτηση άδειας οδήγησης φορτηγού και Πιστοποιητικού Επαγγελματικής Ικανότητας είναι 5.250 ευρώ, πάνω από το τριπλάσιο του κατώτατου μηνιαίου μισθού.
Οι κυβερνήσεις πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση στο επάγγελμα μειώνοντας την ελάχιστη ηλικία οδήγησης και επιδοτώντας το κόστος απόκτησης προσόντων, ζητά η IRU.
Οδηγοί τρίτων χωρών
Η γήρανση του πληθυσμού –ιδιαίτερα στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου λιγότερο από το 13% των εργαζομένων είναι κάτω των 25 ετών– εξηγεί εν μέρει τις ελλείψεις οδηγών. Η πρόσβαση ειδικευμένων οδηγών τρίτων χωρών στο επάγγελμα θα πρέπει να διευκολυνθεί, επιτρέποντας στις χώρες με πλεόνασμα επαγγελματιών οδηγών να συμβάλουν στην κάλυψη των κενών όπου χρειάζεται, καταλήγει η έκθεση.
Πηγή: IRU
